عادت، عادی و بی‌حسی

برای یک دوست!

پیام رنجبران

 

«عادت» کلاً ماجرای هولناکی دارد، شاید در نگاه نخست میزان دهشت و شدت عوارضش به چشم نیاید، ولی عادت خطی‌ست که نقطه‌ی پایانش جنایت است، چه در حق خود و چه دیگران؛ بالاخص وقتی ابتذال به‌صورت عادت و «عادی» در‌آید، بدین منوال حساسیت‌ها از بین رفته و فرد به‌سادگی بدون این‌که حسی انسانی در او برانگیخته‌ شود دست به جنایت می‌زند و زندگی دیگری را به اشکال متفاوت نابود می‌کند، از تعرض به شخصی‌ترین محدوده‌ی زندگی اشخاص، نادیده گرفتن حداقل نیازهای انسانی‌شان تا محبوس کردن افراد به‌دلیل آنچه بدان می‌اندیشند و الی ‌آخر....همه‌ی این موارد بدین دلیل است که ارتکاب جنایت برای فرد/ عامل صورت «عادی» پیدا کرده است! کراهت و زشتی‌اش از میان رفته و درست همان‌طور که فرمان قتل دیگری را صادر می‌کند می‌تواند سفارش پیتزا بدهد!

اما یکی از پدیده‌هایی که منجر به از بین رفتن تداوم «عادت» و «عادی» می‌شود «هنر» است! هنر با ویژگی‌های آشنازدایانه‌اش صورت و تسلسل امر عادی را در هم کوبیده و می‌تاراند، و با برانگیختن احساسات و عواطف انسانی، توجه آدمی را به سایر انسان‌ها و جهان پیرامونش جلب می‌کند. جایگاه هنر تا این اندازه در هر جامعه‌ای حائز اهمیت است چرا که به انسان‌ها طریقه‌ی دیدن، احساس کردن و اندیشیدن می‌آموزد. با دقت به سطح ذائقه و مرتبه‌ی محصولات ادبی، موسیقیایی و سینمایی هر کشوری به سادگی می‌توان به مناسبات درونی و زیرین آن جامعه، آنچه در ذهن مردمانش می‌گذرد، و روابطی که همیشه قدرت نهانش می‌کند پی برد! چنانچه تولیدات فرهنگی چیزی نباشد جز تداوم «عادت» و «عادی»، یعنی ترویج و تداوم و ستایش ابتذال و بلاهت باید فاتحه‌ی آن ممکلت و ملت را خواند، در چنین جوامعی مردمان با هر جنایتی که چه در حق خود و چه در حق دیگران اتفاق می‌افتد به‌سادگی کنار آمده و با آن کاملاً عادی برخورد می‌کنند بدون این‌که کوچکترین احساسی در آن‌ها برانگیخته شود. در واقع چنین جامعه‌ای بی‌حس شده و گندیده، یعنی مرده است.

 

پیام رنجبران(وبلاگ سیناپس)

ادامه مطلب

برچسب ها: عادت عادی بی حسی ، بی تفاوتی اجتماعی ، عادی سازی ابتذال ، هنر و جامعه ، هنر آشنازدایی ، گرنیکا پیکاسو ، کیچ ،

سال گذشته در مارین‌باد (فیلم به مثابه‌ی فلسفه)

شاید X مجنون باشد. شاید این کلاً توهم او باشد. بی‌شک، ویژگی‌های روایت او با شرح‌های سنتی بیماری‌های روانی جور درمی‌آید. برای مثال، توجه داشته باشید که کل حرف‌های کوتاه و به‌ندرت قابل شنیدن دیگر مهمانان هتل را می‌توان به صورتی تفسیر کرد که گویی مربوط به وضعیت X و A است. به نظر می‌رسد معنا در همه جا حضور داشته باشد، حتی در جاهایی که اکثر ما به آن توجه نمی‌کنیم. این یکی از سمپتوم‌های اسکیزوفرنی است که بیمار در اتفاقات و نشانه‌هایی که از نظر اکثر ما تصادفی و محتمل‌الوقوع هستند به دنبال معنا می‌گردد و آن را پیدا می‌کند. شاید بخشی از مشکل‌ آن‌ها این است که ابزار معنایاب‌شان بسیار آگاه و حساس است.

 

 

 

 

 

برچیده از کتاب «فیلم به مثابه‌ی فلسفه» (صفحه 35)

فیلم: سال گذشته در مارین‌باد (محصول 1961)

کارگردان: آلن رنه / نویسنده: آلن رب‌گریه

 

پیام رنجبران(وبلاگ سیناپس)

ادامه مطلب

برچسب ها: فیلم سال گذشته در مارین باد ، داستان فیلم سال گذشته در مارین باد ، سال گذشته در مارین‌باد ، فیلم و فلسفه ، فلسفه و فیلم ، سال گذشته در مارین باد آلن رب گریه ، film Last Year at Marienbad ،

I, Daniel Blake

«اینجانب، دانیل بلیک»

برچسب ها: I Daniel Blake ، فیلم اینجانب دانیل بلیک ، کارگردان کن لوچ ، برنده نخل طلا جشنواره کن 2016 ، دیو جونز دانیل بلیک ، فیلمهایی که باید ببینیم ،

LILYA 4 - EVER

«لیلیا برای همیشه»

برچسب ها: فیلم لیلیا برای همیشه ، فیلم لیلیا تا ابد ، کارگردان لوکاس مودیسون سوئد ، فیلم لیلیا برای همیشه 2002 سوئد دانمارک ، لیلیا برای همیشه Lukas Moodysson ، فیلمهایی که باید ببینیم ،

فیلم 2046 وونگ کار وای

وقتی کسی ازم می‌پرسه چرا 2046 رو ترک کردم؟

سعی می‌کنم از جواب دادن طفره برم

قدیما

وقتی مردم رازی داشتند که دل‌شون نمی‌خواست کسی بفهمه

از یه کوه بالا می‌رفتند

و بعد داخل یه درخت سوراخی درست می‌کردند

اون‌وقت رازشون رو به آرامی داخل اون سوراخ می‌گفتند

بعد سوراخ رو با گل می‌پوشاندند

این‌طوری، دیگه هیچکس نمی‌تونست رازشون رو بفهمه

زمانی من عاشق زنی شدم

بعد از مدتی، اون رفت

منم به 2046 رفتم

فکر می‌کردم ممکنه اونجا منتظرم باشه

اما اونجا نبود

همیشه با خودم فکر می‌کردم آیا اونم منو دوست داشت یا نه؟

اما این چیزیه که هرگز نخواهم فهمید

شاید جواب این سوال

راز اون زن بوده

رازی که هیچ‌کس نمی‌تونه بفهمه

 

 

پی‌نگار:

ادامه مطلب

برچسب ها: نگاهی به فیلم 2046 وونگ کار وای ، نقد فیلم 2046 وونگ کار وای ، فیلمهای وونگ کار وای ، بهترین فیلم های وونگ کار وای ، موسیقی فیلم 2046 ، فروید در حال و هوای عشق وونگ کار وای ، دانلود موسیقی فیلم 2046 شیگرو اومه‌بایاشی ،

سرگذشت...

غایت‌مان نیز

چون سرآغاز مضطرب بود!

 

 

 

پیام رنجبران(وبلاگ سیناپس)

 

برچسب ها: شب نوشت ، شب‌نوشت ، شب‌نوشت پیام رنجبران ، پیام رنجبران (وبلاگ سیناپس) ، سرگذشت زندگی ، سرگذشت اضطراب ،

معانی تازه‌ی فرودست

معنای دیگر «فرودستان» نردبام است؛ ابزاری که ‌شبه‌هنرمندان، نیمچه‌شاعران، مطربان، مطلق‌گرایان و سیاست‌چی‌ها پله‌‌شان می‌کنند- سنگ‌شان را به سینه می‌زنند- پای بر گرده‌شان می‌نهند، بعد که بالا رفتند به ریش‌شان بخندند، دهن‌کجی کنند، فرودستی را به مضحکه بگیرند، معنای دیگر فرودستان نردبام است، وسیله‌ است، درد است...

 

ما با نمایش وقاحت معاصریم...

 

 

 

پیام رنجبران (وبلاگ سیناپس)

برچسب ها: شب نوشت ، شب‌نوشت ، شب‌نوشت پیام رنجبران ، مکتب وقاحت ، معانی تازه فرودست ، فرودستان یعنی چه ، فرودست یعنی چه ،